Geothermische warmtepompen zijn het neusje van de zalm op het gebied van warmtepompen. Ze behalen een uitstekend rendement en zeker als u ze combineert met warmtepompen, dan zorgen ze ervoor dat u voor 100% energieneutraal kunt verwarmen en u zelf kunt voorzien van warm water. Geothermische warmtepompen gebruiken de bodem als warmtebron. Hoe dieper men onder de grond graaft hoe warmer. Dit noemt men geotherm en hiermee kan men dus perfect verwarmen als men er in slaagt deze warmte aan de bodem te onttrekken. Reeds op 50 cm diepte is de temperatuur constant en warm genoeg voor een warmtepomp. Dieper is nog beter, maar dit gaat gepaard met extra kosten. De grondwerken vormen bij dit type pompen sowieso de zwaarste kost.

Geothermische warmtepompen hebben twee grote onderdelen. Enerzijds is er de warmtepompinstallatie en anderzijds is er het captatienet.

Bij de warmtepompinstallatie is het belangrijk dat u kiest voor een installatie die voldoende vermogen heeft. Het vermogen bepaalt ook grotendeels de kostprijs van uw warmtepomp. Hoeveel vermogen u nodig heeft hangt af van uw energievraag en de isolatie van uw woning. Een goede berekening is zeer belangrijk. Het is dan ook verstandig om u te laten bijstaan door een ervaren installateur met kennis van zaken. Geothermische warmtepompen vragen een fikse investering, maar toch kunt u deze investering snel terugverdienen.

Qua captatienet zijn er twee mogelijkheden. Enerzijds is er de bodem/water warmtepomp. Bij een horizontale captatie wordt er leidingen geplaatst op minimaal 50 cm onder de grond, maar idealiter is dit zo’n 1,5 meter. Reken dat u ongeveer evenveel plaats nodig hebt als de oppervlakte van uw woning. Een horizontaal captatienet neemt dus aardig wat plaats in en is niet voor iedereen geschikt. Anderzijds kan u ook opteren voor een verticale captatie. Er worden dan putten geboord waarbij er verticale lussen worden getrokken tot 100 meter diep. Het rendement is hoger dan bij verticale captatie, maar het prijskaartje ligt ook merkelijk hoger. Gaat u dieper dan 50 meter dan heeft u vaak ook een vergunning nodig.

Ook captatie via het grondwater is mogelijk. Dan zijn er twee boorputten nodig. Dan trekt er één put het grondwater op naar de warmtepomp terwijl de andere put dient om het grondwater te lozen. Deze oplossing wordt ook wel de water/water warmtepomp genoemd.

Een geothermische warmtepomp heeft heel wat voordelen. Geothermische warmtepompen vormen een milieuvriendelijke verwarming, maar ook koelen en warm water produceren is mogelijk. U stoot amper CO2 uit, zeker wanneer u uw pomp combineert met zonnepanelen. Geothermische warmtepompen hebben ook een seasonal coefficient of performance die groter is dan 5. Dit wil zeggen dat u voor 1 kW aan elektriciteit maar liefst 5 kW aan warmte terugkrijgt. Dit is een bijzonder hoog rendement waardoor uw energiefactuur ongetwijfeld gaat dalen. Dit type pomp heeft geen buitenunit met ventilator die geluidsoverlast kan veroorzaken. Buren hebben dus geen last van uw pomp. Geothermische pompen hebben amper onderhoud nodig. Het loont wel de moeite om af en toe de instellingen na te kijken, maar veel meer is er niet nodig. In tegenstelling tot andere warmtepompen werkt een geothermische warmtepomp ook efficiënt bij zeer lage buitentemperaturen. Zelfs als het vriest kan u verwarmen. Dit omdat de temperatuur om een diepte van 40 tot 100 meter het hele jaar door stabiel blijft. Deze pompen gaan ook lang mee en zijn positief voor uw E-peil. Een geothermische warmtepomp heeft een stevige impact op uw E-peil. Reken er maar op dat dit type pomp u zo’n 20 punten kan opleveren. Een geothermische warmtepomp komt in aanmerking voor premies, terwijl het ook een meerwaarde oplevert voor uw woning. Bij de verkoop van uw huis is het quasi zeker dat u deze investering recupereert. Een bijkomend voordeel van een geothermische warmtepomp is dat u heel wat architecturale vrijheid hebt. Een buitenunit is niet nodig, waardoor u hier ook geen visuele of praktische hinder van ondervindt. Kortom een geothermische warmtepomp heeft tal van voordelen, los van de duurzaamheid.

De prijs is vaak het grootste struikelblok bij geothermische warmtepompen. De prijs is merkelijk duurder dan deze van lucht/water warmtepompen. De boringen maken het ook moeilijk om deze warmtepomp bij bestaande woningen te installeren We zien dit type pompen dan ook eerder in nieuwbouw opduiken. Kiest u voor een horizontaal captatienet, dan is koeling niet mogelijk. Het netwerk ligt immers zo ondiep dat de aarde errond te veel opwarmt om koelte af te geven.

De prijs van geothermische warmtepompen zijn stevig. Ze zijn dan ook duurder dan warmtepompen die hun energie uit de buitenlucht halen. Toch kunt u ook deze pompen redelijk snel terugverdienen.

• Een water-water warmtepomp kost om en bij de 20.000 euro. Ze halen de warmte uit grondwater en hier kunt u uw centrale verwarming mee verwarmen. Diepe grondboringen zijn nodig om dit te bewerkstelligen. Dit doet het kostenplaatje oplopen. Deze geothermische warmtepompen behalen wel het hoogst mogelijke rendement. De temperatuur van het grondwater blijft namelijk vrij constant, ook in de winter. Concreet betekent dit dat u de investering in deze warmtepomp relatief snel kunt terugverdienen.
• De prijs van een grond-water warmtepomp varieert tussen de 10.000 en 25.000 euro. Dit type pomp haalt zijn warmte uit de aardbodem. Ook hier zijn grondwerken nodig. Of er voor een verticale of horizontale oplossing wordt gekozen, hangt af van de beschikbare oppervlakte. Ook dit type warmtepomp haalt een hoog rendement dat afhangt van de bodemsamenstelling en de diepte van de boringen.

Uiteraard zijn dit slechts indicatieve prijzen. De prijzen kunnen ver uiteen liggen, dus u goed informeren loont. Vraag ook altijd referenties op van de partij waar u mee in zee gaat. Kies voor een betrouwbare partij en informeer u grondig. Blindelings voor de goedkoopste partij kiezen is zelden een goed idee en komt op langere termijn vaak duurder uit.

Kiezen voor een geothermische warmtepomp wordt extra interessant omdat er momenteel nog een premie is die kan oplopen tot 4.000 euro. Deze premie is verbonden aan strikte voorwaarden, maar het scheelt wel een slok op de borrel. Uw installateur zal u ongetwijfeld alles over deze premie kunnen vertellen en kan u helpen bij het bekomen van deze premie. Deze premie kan via Fluvius, de netwerkbeheerder aangevraagd worden. De voorwaarden zijn vrij strikt voor de pompen en het is niet gegarandeerd dat deze premies nog heel lang gaan meegaan. Snel handelen loont dan ook.

Warmtepomp met horizontaal captatieveld

Dit type pomp heeft een uitstekende prijs/rendementsverhouding. Het captatienet bestaat uit kunststof buizen ongeveer 1,5 meter diep in de grond zitten. Door deze buizen stroomt een soort vloeistof dat de warmte van de aarde opneemt en naar de warmtepomp stuurt. Hierdoor verkrijgt u een aangename temperatuur in de woning en ook warm leidingwater is mogelijk. Een correcte dimensionering door een specialist is essentieel omdat er anders te veel warmte wordt onttrokken aan de bodem. Pakt u dit niet goed aan dan zit u binnen de kortste keren opgezadeld met torenhoge energierekening. Het berekenen en aanleggen van een horizontaal captatienetwerk is dan ook specialistenwerk. Als u niet uitkijkt bevriest de aarde en dan bent u verder van huis. Specialisten kiezen steeds voor de nodige marges en zullen overdimensioneren. Ze leggen dus meer meters leiding onder de grond dan effectief nodig is. Het is een verzekering om onheil te voorkomen. Idealiter wordt het captatienet ook onder een open grasperk geplaatst. Het buizennetwerk moet ook voldoende diep liggen. De buizen moeten in het grondwater liggen om zo de ideale warmteonttrekking te krijgen.

Warmtepomp met verticale bodemwarmtewisselaar

Minder ruimte? Dan kan een warmtepomp met verticale bodemwarmtewisselaar een alternatief vormen. Ook dit laat u maar beter aan een professional over. De boringen zijn hier cruciaal en liggen tussen de 50 à 150 meter diep. Het aantal en de diepte hangt af van de warmteverliezen van het gebouw. Dit kan verschillen van streek tot streek. Deze berekening moet gebeuren door een specialist met kennis van zaken.

Een goede installateur zal vervolgens kiezen voor een PE-leiding in de vorm van een dubbele U-lus. Waarna de put gevuld wordt met betoniet. Dit zorgt voor een goede geleiding. Een kwalitatieve installateur van geothermische pompen zal steeds met een betrouwbare putboorder samenwerken die de kneepjes van het vak kent. Vaak is dit type installatie een betere optie dan een horizontaal captatieveld.. Niet alleen gebruikt u minder grond, de plaatsing is ook minder gevoelig voor fouten.

Een water-water warmtepomp

Hier komt de warmte uit het grondwater. De constante temperatuur van het grondwater staat garant voor een hoog rendement. De prijs maakt dit systeem echter minder populair, maar het oppompen en afvoeren van grondwater is ook complex. Er zijn dan ook weinig gezinnen die voor deze installatie kiezen. Daarom gaan we er in dit artikel ook niet veel verder op in. Wenst u hier toch meer informatie over, dan kan uw installateur u er ongetwijfeld meer over vertellen.

U merkt het: goedkoop zijn geothermische warmtepompen niet en bij de installatie komt aardig wat kijken. Toch leveren deze warmtepompen een zeer hoog rendement op en vormen ze een toekomstgerichte investering in duurzame energie. Gezien de premie die kan oplopen tot 4.000 euro kan dit type pomp toch interessant zijn, ook al vergen ze een investering. Het installeren is veel minder evident dan bij andere warmtepompen, dus deze klus laat u maar beter over aan een professionele installateur met ervaring. De berekening zijn vaak complex en bij het foutief installeren kunnen de kosten nog veel hoger oplopen. Welk type geothermische warmtepomp mogelijk is en de voorkeur verdient, hangt af van uw persoonlijke situatie. Het zijn voornamelijk de grondwerken die het kostenplaatje doen oplopen. Uw installateur kan u alles vertellen over de installatie en de nodige berekeningen uitvoeren. Hij/zij wijst u ook de weg naar mogelijke premies en bekijkt meteen ook de combinatie met zonnepanelen of eventueel andere opties. Op die manier haalt u het maximale uit uw investering in uw geothermische warmtepomp.